Gdzie znajdują zastosowanie powłoki galwaniczne?
Powłoki galwaniczne stosowane są szeroko i dotyczą głównie pokrywania cienkimi warstwami metalowymi innych metali, ale również powłok niemetalowych, np. z tworzyw sztucznych. Galwanizacja, fachowo nazywana galwanostegią ma na celu wzmocnienie odporności powierzchni na czynniki środowiskowe, czyli na odporność na korodowanie, ale zwiększa również wizualną estetykę produktu.
Czym jest powłoka galwaniczna?
Powłoki galwaniczne są cienkimi warstwami metalu osadzanymi na innym materiale, najczęściej mniej odpornym chemicznie, innym metalu. Wykorzystywany jest do tego celu proces galwanostegii, potocznie nazywany galwanizacją, w którym główną rolę odkrywa prąd elektryczny. Wykonywanie powłoki galwanicznej polega na zanurzeniu materiału, na który ma zostać naniesiona w kąpieli galwanicznej, czyli roztworze soli, pomiędzy dwiema elektrodami. Przepływ prądu pomiędzy nimi powoduje osadzanie się na galwanizowanej powierzchni cienkiej powłoki wybranego metalu. Najczęściej stosowanymi metalami na powłoki galwanizacyjne są nikiel, cynk, chrom, cyna, kadm oraz miedź, ale również metale szlachetne, czyli srebro, złoto, platyna, czy rod.
W jakim celu wykonuje się powłoki galwaniczne?
Cel wykonywania powłok galwanicznych określany jest przez specjalistów w trzech różnych typach. Wyróżniane są powłoki galwaniczne ochronne, ochronno-dekoracyjne oraz dekoracyjne. Jednocześnie najpowszechniejszym powodem stosowania galwanizacji jest ochrona i estetyka, ponieważ oferowane przez producentów i handel produkty powinny być zarówno odporne na czynniki środowiskowe, jak i kusić klientów swoim estetycznym wyglądem.
Zastosowanie powłok galwanicznych
Przykładowe cynkowanie powierzchni metalowych dotyczy powłoki galwanicznej ochronnej. Cynkowanie oraz cynowanie, a także miedziowanie odnosi się zazwyczaj do rur, w tym kanalizacyjnych oraz blach stalowych i ma chronić stal przed korozją. Powłoki galwaniczne z wymienionych metali stosowane są także jako podkład pod kolejną warstwę innego metalu. Często w takich wypadkach stosuje się miedź, która pełni funkcję ochronną, gdy nałożona na nią warstewka np. chromu, pełni funkcję dekoracyjną.
Funkcja ochronno-dekoracyjna jest stosowaną najczęściej w odniesieniu do galwanizacji, a jej efekty spotykane są na każdym kroku. Dobrym przykładem zastosowania tego typu powłok galwanicznych jest armatura łazienkowa, czyli krany, czy baterie prysznicowe. Głównym metalem używanym do wytwarzania tego typu produktów jest stop miedzi z cynkiem, który sam w sobie cechuje się dużą odpornością na wilgoć. Jednakże mosiądz nie jest całkowicie odporny na utlenianie i podobnie do miedzi pokrywa się tzw. patyną, czyli warstwą chroniącą stop przed korozją, ale nie mającą niczego wspólnego z estetyką. Właśnie dlatego armatura łazienkowa pokrywana jest galwanicznie warstwą innego metalu i są to najczęściej nikiel oraz chrom, chociaż zdarzają się w przypadki używania jako warstwy ozdobnej złota.
Chrom oraz nikiel w galwanizacji stosowany jest także powszechnie w motoryzacji, gdzie powłoki galwaniczne spełniają właśnie funkcje ochronno-dekoracyjne. Przykładem są m.in. kierownice rowerów oraz motocykli, chociaż w tym drugim wypadku najlepsze marki używają chromowanych części praktycznie w każdym z wyeksponowanych na widok elemencie pojazdów.
Oprócz tego niklowanie oraz chromowanie powszechnie występuje w aranżacji nowoczesnych wnętrz. W handlu dostępne są m.in. niklowane lub chromowane poręcza schodów, ramy luster, a także meble dedykowane zarówno do wnętrz prywatnych, jak i biurowych.
Powłoki galwaniczne typowo ozdobne są stosowane najczęściej w galanterii i w biżuterii, ale złocenie i srebrzenie może mieć również charakter funkcjonalny. Przykładowo w elektronice stosuje się srebro i złoto jako metale ulepszające własności przewodzące i zapobiegające przed spadkami napięcia.